Рӯзи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки ҳамасола 16-уми ноябр ҷашн гирифта мешавад, танҳо санаи тақвимӣ нест, балки он рӯзе аст, ки ҷомеа роҳи тайкардаи давлатро аз диди сулҳ, қонунмеҳварӣ ва созандагӣ пайгирӣ менамояд. Бояд таъкид намуд, ки таҷлил аз Рӯзи Президент барои миллати сарбаланди тоҷик ин аз фарҳанги хос сарчашма гирифта, як навъ сипосгузорӣ аз хидмати Роҳбари давлат бар кишвар мебошад. Ин рӯз ба шахсият ва масъулияти роҳбарии муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон пайваст аст. Дар замони нооромӣ ва номуайянии аввали истиқлол, ӯ бо роҳнамоии сиёсиаш кишварро ба сӯи субот ва давлатдории муосир овард. Миллатро ба саодат расонид.
Дар хотираи давлатдории навини тоҷикон «Иҷлосияи тақдирсоз» — Иҷлосияи XVI Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон (моҳи ноябри соли 1992, Қасри Арбоб, вилояти Суғд) — нуктаи гардиши таърихист. Ин иҷлосия роҳбари олии қонунӣ интихоб, тамоюли сулҳҷӯёна ва барқарорсозии сохторҳои давлатӣ, хати роҳи бозсозии иқтисодиву иҷтимоиро рӯшан кард. Маҳз аз ҳамин минбар идеяи муколама ва ваҳдат ба сиёсат табдил ёфт, ки дар солҳои баъдӣ ба созиши умумии сулҳ ва оғози марҳилаи давлатсозии муосир замина гузошт.
Сулҳи пойдор ба ҳайси сиёсати фаъол аз имзои Созишномаи умумии истиқрори сулҳ ва ризоияти миллӣ оғоз ёфт. Вале маънии сулҳ танҳо қатъи низоъ набуд: он бозсозии эътимоди ҷомеа, бозинтегратсияи гурӯҳҳои гуногун, барқарор кардани фаъолияти муқаррарии ниҳодҳо ва баланд бардоштани нақши қонун дар зиндагии ҳаррӯза буд. Аз ҳамин марҳила силсилаи «сулҳ → ниҳодсозӣ → рушд» дар амал шакл гирифт.
Давлатсозии муосир дар Тоҷикистон бо таҳкими пояҳои конститутсионӣ, такмили қонунгузорӣ ва боло бурдани ҳисоботдиҳии мақомот ҷараён гирифт. Рақамикунонии хизматрасониҳои давлатӣ, соддагардонии тартибот ва касбигардонии хизматчиёни давлатӣ фосиларо миёни давлат ва шаҳрванд кам намуд. Дар сатҳи маҳаллӣ, ҷалби ҷомеаи шаҳрвандӣ ба қабули қарорҳо ва пӯштибонии ташаббусҳои шаҳривандӣ ба беҳбуди хидматҳо ва эътимод мусоидат кард.
Самти иқтисодӣ бо чор ҳадафи стратегӣ муайян шудааст: амнияти озуқаворӣ, истиқлолияти энергетикӣ, баромадан аз бунбасти коммуникатсионӣ ва саноатикунонии босуръат. Ин ҳадафҳо дар амал аз гузариш ба истеҳсоли дорои арзиши изофа, таъсиси кластерҳои саноатӣ, ҷорӣ кардани технологияҳои каммасраф ва беҳсозии муҳити сармоягузорӣ шаҳодат медиҳанд. Лоиҳаҳои калидӣ, аз ҷумла татбиқи марҳилавии НБО‑и «Роғун», ба худкифоии энергетикӣ ва тавсеаи иқтидори содиротӣ такон медиҳанд.
Дар бахши инфрасохтор сохтмони роҳҳои байналмилалӣ, нақбҳо ва пулҳои стратегӣ фазои ягонаи бозорро тақвият бахшид. Пайвастшавии минтақавӣ хароҷоти логистикиро коҳиш дода, муомилоти молу хизматро афзун намуд ва барои соҳибкорӣ имкониятҳои нав кушод. Дар баробари ин, дастгирии соҳибкории хурду миёна ва имтиёзҳои мақсаднок барои бахши истеҳсолӣ ба зиёд шудани шуғл ва даромади аҳолӣ мусоидат кард.
Сармояи инсонӣ меҳвари давлатдорӣ аст. Дар маориф сохтмони муассисаҳои нав, такмили стандартҳои таълим, тайёр кардани муаллимони соҳибкасб ва тавсеаи таҳсилоти касбӣ–техникӣ идома доранд. Мақсади асосӣ — фароҳам овардани дастрасии баробар ба таҳсилоти босифат дар тамоми минтақаҳо ва тарбияи кадрҳои рақобатпазир барои иқтисоди донишбунёд мебошад.
Дар тандурустӣ таҷҳизонидани муассисаҳо, таҳкими хизматрасониҳои аввалия, барномаҳои пешгирӣ ва ҷорӣ кардани унсурҳои суғуртаи тиббӣ ба беҳтар шудани некӯаҳволии ҷомеа овард. Сиёсати иҷтимоӣ дастгирии ҷавонон, занон ва оиларо авлавият медонад; ҳифзи забони давлатӣ ва мероси фарҳангӣ ба устувории ҳувияти миллӣ ва ваҳдат мусоидат менамояд.
Сиёсати хориҷии Тоҷикистон бар принсипҳои дӯстӣ ва ҳамкории мутақобилан судманд асос ёфтааст. Дипломатияи об — аз ҷумла ташаббуси «Даҳсолаи байналмилалии амал: Об барои рушди устувор, 2018–2028» — ҷойгоҳи Тоҷикистонро дар баҳсҳои глобалӣ мустаҳкам кард. Ин раванд барои ҷалби сармояи “сабз”, ҳифзи экосистемаҳои кӯҳӣ ва мутобиқшавӣ ба тағйирёбии иқлим имкониятҳои нав фароҳам меорад.
Эътирофи байналмилалӣ низ аз ҳамин сиёсат сарчашма мегирад. Дар паёмҳои табрикотии сарони кишварҳои дӯст таъкид мешавад, ки Тоҷикистон дар арсаи иҷтимоӣ–иқтисодӣ пешрафтҳои назаррас ба даст овардааст ва дар муносибатҳои хориҷӣ ҳамчун шарики боэътимод арзи ҳастӣ мекунад. Супурдани «Нишони Дӯстӣ»-и Ҷумҳурии Мардумии Чин ба сарвари давлат ва таъкидҳои роҳбарони дигар кишварҳо дар бораи мустаҳкам шудани шарикиҳои стратегӣ, ин нуктаро равшан месозанд.
Ниҳоят, маънии амиқи Рӯзи Президент дар он аст, ки раҳбарӣ танҳо унвон нест, балки масъулияти пайгирӣ ва қудрати ҳамоҳангсозӣ миёни ҳадафҳои миллӣ ва корҳои мушаххаси ҳаррӯза аст. Барои даҳсолаи наздик харитаи амал чунин мешавад: саноатикунонии босифат ва коркарди амиқи ашёи хом; рақамикунонии иқтисод ва хизматрасониҳои давлатӣ бо таъмини киберамният; идоракунии устувори захираҳои об; сармоягузории пайваста ба маориф, илм ва тандурустӣ; ва, пеш аз ҳама, ҳифзи ҳокимияти қонун ҳамчун заминаи эътимод ва ваҳдат.
Таҷлил аз ин рӯз, ҳар нафарро водор месозад, то ба қадри сулҳу субот ва ваҳдату осоиштагӣ бирасад ва аз ҷониби дигар қаҳрамони асили созандагиву наҷотро бишносад.
Рӯзи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон хуҷаста бод, ҳамватани азизу арҷманд!
СОБИРОВА ШУКРИНИСО
бонуи фаъол, декани факултети металлургияи Донишкадаи кӯҳию металлургии Тоҷикистон
